|
10.80.1 | | śrī-rājovāca bhagavan yāni cānyāni mukundasya mahātmanaḥ vīryāṇy ananta-vīryasya śrotum icchāmi he prabho |
10.80.2 | | ko nu śrutvāsakṛd brahmann uttamaḥśloka-sat-kathāḥ virameta viśeṣa-jño viṣaṇṇaḥ kāma-mārgaṇaiḥ |
10.80.3 | | sā vāg yayā tasya guṇān gṛṇīte karau ca tat-karma-karau manaś ca smared vasantaṁ sthira-jaṅgameṣu śṛṇoti tat-puṇya-kathāḥ sa karṇaḥ |
10.80.4 | | śiras tu tasyobhaya-liṅgam ānamet tad eva yat paśyati tad dhi cakṣuḥ aṅgāni viṣṇor atha taj-janānāṁ pādodakaṁ yāni bhajanti nityam |
10.80.5 | | sūta uvāca viṣṇu-rātena sampṛṣṭo bhagavān bādarāyaṇiḥ vāsudeve bhagavati nimagna-hṛdayo ’bravīt |
10.80.6 | | śrī-śuka uvāca kṛṣṇasyāsīt sakhā kaścid brāhmaṇo brahma-vittamaḥ virakta indriyārtheṣu praśāntātmā jitendriyaḥ |
10.80.7 | | yadṛcchayopapannena vartamāno gṛhāśramī tasya bhāryā ku-cailasya kṣut-kṣāmā ca tathā-vidhā |
10.80.8 | | pati-vratā patiṁ prāha mlāyatā vadanena sā daridraṁ sīdamānā vai vepamānābhigamya ca |
10.80.9 | | nanu brahman bhagavataḥ sakhā sākṣāc chriyaḥ patiḥ brahmaṇyaś ca śaraṇyaś ca bhagavān sātvatarṣabhaḥ |
10.80.10 | | tam upaihi mahā-bhāga sādhūnāṁ ca parāyaṇam dāsyati draviṇaṁ bhūri sīdate te kuṭumbine |
10.80.11 | | āste ’dhunā dvāravatyāṁ bhoja-vṛṣṇy-andhakeśvaraḥ smarataḥ pāda-kamalam ātmānam api yacchati kiṁ nv artha-kāmān bhajato nāty-abhīṣṭān jagad-guruḥ |
10.80.12-13 | | sa evaṁ bhāryayā vipro bahuśaḥ prārthito muhuḥ ayaṁ hi paramo lābha uttamaḥśloka-darśanam iti sañcintya manasā gamanāya matiṁ dadhe apy asty upāyanaṁ kiñcid gṛhe kalyāṇi dīyatām |
10.80.14 | | yācitvā caturo muṣṭīn viprān pṛthuka-taṇḍulān caila-khaṇḍena tān baddhvā bhartre prādād upāyanam |
10.80.15 | | sa tān ādāya viprāgryaḥ prayayau dvārakāṁ kila kṛṣṇa-sandarśanaṁ mahyaṁ kathaṁ syād iti cintayan |
10.80.16-17 | | trīṇi gulmāny atīyāya tisraḥ kakṣāś ca sa-dvijaḥ vipro ’gamyāndhaka-vṛṣṇīnāṁ gṛheṣv acyuta-dharmiṇām gṛhaṁ dvy-aṣṭa-sahasrāṇāṁ mahiṣīṇāṁ harer dvijaḥ viveśaikatamaṁ śrīmad brahmānandaṁ gato yathā |
10.80.18 | | taṁ vilokyācyuto dūrāt priyā-paryaṅkam āsthitaḥ sahasotthāya cābhyetya dorbhyāṁ paryagrahīn mudā |
10.80.19 | | sakhyuḥ priyasya viprarṣer aṅga-saṅgāti-nirvṛtaḥ prīto vyamuñcad ab-bindūn netrābhyāṁ puṣkarekṣaṇaḥ |
10.80.20-22 | | athopaveśya paryaṅke svayam sakhyuḥ samarhaṇam upahṛtyāvanijyāsya pādau pādāvanejanīḥ agrahīc chirasā rājan bhagavāḻ loka-pāvanaḥ vyalimpad divya-gandhena candanāguru-kuṅkamaiḥ dhūpaiḥ surabhibhir mitraṁ pradīpāvalibhir mudā arcitvāvedya tāmbūlaṁ gāṁ ca svāgatam abravīt |
10.80.23 | | ku-cailaṁ malinaṁ kṣāmaṁ dvijaṁ dhamani-santatam devī paryacarat sākṣāc cāmara-vyajanena vai |
10.80.24 | | antaḥ-pura-jano dṛṣṭvā kṛṣṇenāmala-kīrtinā vismito ’bhūd ati-prītyā avadhūtaṁ sabhājitam |
10.80.25-26 | | kim anena kṛtaṁ puṇyam avadhūtena bhikṣuṇā śriyā hīnena loke ’smin garhitenādhamena ca yo ’sau tri-loka-guruṇā śrī-nivāsena sambhṛtaḥ paryaṅka-sthāṁ śriyaṁ hitvā pariṣvakto ’gra-jo yathā |
10.80.27 | | kathayāṁ cakratur gāthāḥ pūrvā gurukule satoḥ ātmanor lalitā rājan karau gṛhya parasparam |
10.80.28 | | śrī-bhagavān uvāca api brahman gurukulād bhavatā labdha-dakṣiṇāt samāvṛttena dharma-jña bhāryoḍhā sadṛśī na vā |
10.80.29 | | prāyo gṛheṣu te cittam akāma-vihitaṁ tathā naivāti-prīyase vidvan dhaneṣu viditaṁ hi me |
10.80.30 | | kecit kurvanti karmāṇi kāmair ahata-cetasaḥ tyajantaḥ prakṛtīr daivīr yathāhaṁ loka-saṅgraham |
10.80.31 | | kaccid gurukule vāsaṁ brahman smarasi nau yataḥ dvijo vijñāya vijñeyaṁ tamasaḥ pāram aśnute |
10.80.32 | | sa vai sat-karmaṇāṁ sākṣād dvijāter iha sambhavaḥ ādyo ’ṅga yatrāśramiṇāṁ yathāhaṁ jñāna-do guruḥ |
10.80.33 | | nanv artha-kovidā brahman varṇāśrama-vatām iha ye mayā guruṇā vācā taranty añjo bhavārṇavam |
10.80.34 | | nāham ijyā-prajātibhyāṁ tapasopaśamena vā tuṣyeyaṁ sarva-bhūtātmā guru-śuśrūṣayā yathā |
10.80.35-36 | | api naḥ smaryate brahman vṛttaṁ nivasatāṁ gurau guru-dāraiś coditānām indhanānayane kvacit praviṣṭānāṁ mahāraṇyam apartau su-mahad dvija vāta-varṣam abhūt tīvraṁ niṣṭhurāḥ stanayitnavaḥ |
10.80.37 | | sūryaś cāstaṁ gatas tāvat tamasā cāvṛtā diśaḥ nimnaṁ kūlaṁ jala-mayaṁ na prājñāyata kiñcana |
10.80.38 | | vayaṁ bhṛśam tatra mahānilāmbubhir nihanyamānā mahur ambu-samplave diśo ’vidanto ’tha parasparaṁ vane gṛhīta-hastāḥ paribabhrimāturāḥ |
10.80.39 | | etad viditvā udite ravau sāndīpanir guruḥ anveṣamāṇo naḥ śiṣyān ācāryo ’paśyad āturān |
10.80.40 | | aho he putrakā yūyam asmad-arthe ’ti-duḥkhitāḥ ātmā vai prāṇinām preṣṭhas tam anādṛtya mat-parāḥ |
10.80.41 | | etad eva hi sac-chiṣyaiḥ kartavyaṁ guru-niṣkṛtam yad vai viśuddha-bhāvena sarvārthātmārpaṇaṁ gurau |
10.80.42 | | tuṣṭo ’haṁ bho dvija-śreṣṭhāḥ satyāḥ santu manorathāḥ chandāṁsy ayāta-yāmāni bhavantv iha paratra ca |
10.80.43 | | itthaṁ-vidhāny anekāni vasatāṁ guru-veśmani guror anugraheṇaiva pumān pūrṇaḥ praśāntaye |
10.80.44 | | śrī-brāhmaṇa uvāca kim asmābhir anirvṛttaṁ deva-deva jagad-guro bhavatā satya-kāmena yeṣāṁ vāso guror abhūt |
10.80.45 | | yasya cchando-mayaṁ brahma deha āvapanaṁ vibho śreyasāṁ tasya guruṣu vāso ’tyanta-viḍambanam |
|